Wpisanie zespołu historycznych domów w Toruniu na listę zabytków: procedura rozpoczęta przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków

Stajemy się obecnie świadkami istotnego wydarzenia z zakresu ochrony dziedzictwa kulturowego. Wojewódzki Konserwator Zabytków podjął formalne działania, które mają na celu wpisanie grupy historycznych budynków mieszkalnych, zlokalizowanych przy ulicach Podgórnej, Chodkiewicza, Kordeckiego i św. Mikołaja w Toruniu, do rejestru zabytków. Te budynki stanowią jeden z nielicznych zachowanych przykładów zwartej zabudowy, typowej dla toruńskich przedmieść. Co ciekawe, pomysł przekształcenia tych budynków w chronione zabytki narodził się już 40 lat temu.

Inicjatywa ta początkowo obejmowała całą ulicę Podgórną oraz obszar Winnicy. Na przełomie lat 80. i 90., historyczna zabudowa w obu tych miejscach była praktycznie nienaruszona. Gdyby tylko dyrektorzy Muzeum Etnograficznego zdecydowali się na zgłębienie tradycji i obyczajów tutejszej społeczności, mogliby znaleźć niezwykle bogaty materiał do badań. Niestety, Winnica jest obecnie przepełniona blokami mieszkalnymi i niewiele przypomina dawne osiedle rybaków Wisły, które zostało uwiecznione w znanym filmie Aleksandra Forda.

Podobna sytuacja dotyczy Podgórnej, która zachowała jedynie fragment swojej dawnej postaci, uwięziony między cerkwią a zakrętem ulicy. Początki tej ulicy można odtworzyć na podstawie wspomnień Mieczysława Wilczewskiego, autora „Wspomnień chłopaka z Mokrego”. Ta książka, mimo początkowych trudności z wydaniem, zyskała ogromne zainteresowanie czytelników i szybko rozeszła się w całym nakładzie.